18 jaar worden
Gefeliciteerd, je bent nu 18! Naast het vieren van je volwassenheid, is het ook tijd om belangrijke dingen te regelen.
Op deze pagina nemen we je mee langs belangrijke dingen die je moet weten en doen als je 18 wordt. Van het regelen van je eigen zorgverzekering tot het maken van een keuze over donorregistratie. En van het krijgen van je eigen DigiD tot het regelen van je geldzaken.
Lees hier alle informatie die je nodig hebt om de volgende fase van je leven in te gaan.
Veel van de onderstaande dingen moet je digitaal regelen. Veel mensen vinden dit lastig. Misschien jij ook. Kun je wel wat hulp gebruiken? Ga dan langs bij het Informatiepunt Digitale Overheid(Verwijst naar een externe website) (IDO) in de bibliotheek. Van maandag t/m vrijdag hebben ze van 10.00 tot 12.30 uur spreekuur op de 2e verdieping. Je hoeft geen afspraak te maken en de hulp is gratis.
Wat moet je regelen?
Het is belangrijk om een DigiD aan te vragen. Een DigiD is jouw persoonlijke code waarmee je toegang krijgt tot online diensten van de overheid. Een DigiD heb je nodig voor bijvoorbeeld het:
- aanvragen van studiefinanciering
- afsluiten van een zorgverzekering
- aanvragen van toeslagen bij de Belastingdienst
Vanaf je 18e moet je verplicht een zorgverzekering hebben. Die heb je nodig om naar de huisarts of het ziekenhuis te gaan. En voor medicijnen.
Tot je 18e kostte de zorgverzekering niets. Vanaf de maand nadat je 18 bent geworden, moet je elke maand premie betalen. Dat is het bedrag dat je aan jouw verzekeraar betaalt voor je zorgverzekering.
Er zijn veel zorgverzekeraars. Op de website van Zorgkiezer(Verwijst naar een externe website) kun je ze handig vergelijken. Kijk op de website Uitleg Zorgverzekering(Verwijst naar een externe website) voor een eenvoudige uitleg van zorgverzekeringen.
Betalen van de premie
Geef de zorgverzekering toestemming om de premie elke maand van je bankrekening af te schrijven. Dit heet een automatische incasso. Je hoeft dan niet elke keer zelf een betaling te doen. Als je namelijk niet op tijd betaald, krijg je een boete.
Op je 18e verjaardag kom je in het donorregister. In het donorregister leg je vast of je na je overlijden organen of weefsels wilt doneren om anderen te helpen. Er zijn drie keuzes:
- Je geeft toestemming voor het doneren van organen en weefsels
- Je geeft geen toestemming voor donatie
- Je laat de beslissing over aan je nabestaanden. Zij nemen dan een besluit na overleg met de arts
Maak je geen keuze? Dan ben je automatisch donor. Je kunt je keuze altijd aanpassen.
Wat is slim om te regelen?
Een zorgverzekering is verplicht en kost veel geld. Misschien heb je recht op zorgtoeslag. Zorgtoeslag is geld dat je krijgt van de Belastingdienst. Je krijgt het geld elke maand op jouw rekening. Hiermee kun je een deel van je zorgverzekering betalen.
Let op: verandert je inkomen? Dan verandert ook je zorgtoeslag. Dat moet je wel zelf doorgeven. Vergeet dat niet, anders moet je geld terugbetalen aan de Belastingdienst.
Kijk op de website Alles over toeslagen(Verwijst naar een externe website) voor eenvoudige uitleg.
De wachtlijst voor een huurwoning is lang. Daarom is het belangrijk om je nu alvast in te schrijven bij Huiswaarts. Je komt dan op de wachtlijst bij 8 woningbouwverenigingen in de gemeenten Veenendaal, Wageningen, Ede en Rhenen.
Huurtoeslag
Woon je zelfstandig in een huurwoning? Dan kun je misschien huurtoeslag krijgen. Je leest de voorwaarden en hoe je het aanvraagt op de website van Dienst Toeslagen(Verwijst naar een externe website).
Volg je een voltijdopleiding op mbo, hbo of universiteit? Dan kun je studiefinanciering aanvragen op de website van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO(Verwijst naar een externe website)).
Vergoeding scholieren
Zit je op het vmbo, havo of vwo? Dan kun je een 'tegemoetkoming scholieren' aanvragen op de website van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO(Verwijst naar een externe website)).
Studietoeslag
Kun je door een beperking of chronische ziekte niet werken naast je opleiding of studie? Dan kun je misschien studietoeslag van de gemeente krijgen. Kijk voor meer informatie op de pagina Studietoeslag voor studenten met beperking.
Startkwalificatie
Als je tussen de 18 en 23 jaar bent en je gaat van school af zonder een een havo-, vwo, of mbo-2-diploma. Dan heb je geen startkwalificatie. Je bent dan een zogenaamde 'voortijdig schoolverlater'.
Voortijdig schoolverlaters staan geregistreerd bij het Doorstroompunt Vallei. Zij informeren, adviseren en begeleiden jongeren van 18 tot 23 jaar naar een opleiding, werk of een ander traject. Wil je meer weten? Kijk dan op de website Doorstroompunt Vallei(Verwijst naar een externe website).
Vanaf je 18e ben je zelf verantwoordelijk voor schade die je veroorzaakt aan iemand anders of aan zijn spullen. Bijvoorbeeld, als je per ongeluk de laptop van een vriend laat vallen en deze daardoor kapot is.
Een aansprakelijkheidsverzekering helpt je tegen de financiële gevolgen van de schade die je per ongeluk hebt veroorzaakt. Deze verzekering is niet verplicht, maar wel verstandig om te nemen. Woon je nog bij je ouders? Dan zit je meestal bij je ouders/verzorgers in de verzekering. Vraag dit voor zekerheid even na.
Er zijn meerdere partijen waar je een aansprakelijkheidsverzekering kunt afsluiten. Wil je graag wat hulp bij je keuze? Gebruik dan de keuzehulp op de website van de Consumentenbond(Verwijst naar een externe website).
Kijk op website Hoe werken verzekeringen(Verwijst naar een externe website) voor een eenvoudige uitleg.
Denk ook hier aan
Bankrekening
Voor je salaris, studiefinanciering en/of toeslagen heb je een bankrekening nodig. Veel banken hebben speciale rekeningen voor jongeren en studenten. Open er meteen een spaarrekening bij: het is gratis en verplicht je tot niets.
Hulp bij geldzorgen
Heb je geldzorgen, schulden of moeite om je rekeningen te betalen? Dat is niet fijn en geeft stress. Wil je graag van je geldzorgen af en werken aan je toekomst? Dan kun je hulp krijgen van het Budgetloket. Hoe eerder je hulp zoekt, hoe beter. Kijk voor meer informatie en hulp op de pagina Budgetloket.
Grip op je geld
Op de website van Geldfit vind je alles wat je wilt weten over geld. Je kunt er ook een potjes-check doen om te zien welke regelingen en toeslagen je kunt aanvragen.
Kijk zelf waar je recht op hebt
Er zijn veel wettelijke regelingen voor toeslagen en kortingen. Denk bijvoorbeeld aan huurtoeslag en zorgtoeslag. Op de website van het Nibud(Verwijst naar een externe website) kun je berekenen op welke regelingen je recht hebt.
Belasting betalen
Iedereen die werkt in Nederland, betaalt belasting over het salaris. Dat heet loonbelasting. Deze belasting wordt automatisch ingehouden op je salaris. Misschien kun je een deel van deze belasting terugkrijgen van de overheid via de belastingaangifte(Verwijst naar een externe website). Dat kun je jaarlijks doen als je in loondienst bent of werkt als ZZP’er.
Korting op de belasting
Ben je scholier of student en heb je een bijbaan? Dan kan je aan je werkgever vragen of hij minder belasting wil inhouden op je salaris. Dat heet loonheffingskorting. Ook als je stage loopt en je krijgt een stagevergoeding, dan kun je loonheffingskorting aanvragen. Let op: loonheffingskorting geldt maar voor één werkgever.
Veenendaalpas
Woon je op jezelf en heb je een laag inkomen en weinig geld? Dan is de Veenendaalpas misschien iets voor jou. Met de Veenendaalpas kun je gebruik maken van financiële regelingen. Bijvoorbeeld voor sport, kleding, schoolspullen, cursussen of een leuk uitje.
Kijk voor meer informatie op de website van de Veenendaalpas(Verwijst naar een externe website)
Uitkeringen UWV
Heb je een ziekte of handicap? Of word je werkloos? Dan kun je misschien een uitkering krijgen van het UWV(Verwijst naar een externe website).
Uitkering gemeente
Heb je geen werk of heb je tijdelijk te weinig geld om van te leven? Woon je in Veenendaal, Rhenen of Renswoude? Dan kun je een melding doen voor een uitkering. Een uitkering is een tijdelijke oplossing. Je moet uiteindelijk weer je eigen geld gaan verdienen.
Hulp bij het vinden van werk
Bij het mobiliteitsteam Regio Foodvalley kun je terecht als je je werk of inkomen bent kwijtgeraakt. Of dreigt kwijt te raken. Heb je extra hulp nodig bij het vinden van (ander) werk? Kijk op de website van het Mobiliteitsteam Regio Foodvalley(Verwijst naar een externe website).
Huisarts
Heb je vragen over je gezondheid of heb je medische zorg nodig? Ga dan naar je huisarts en bespreek het. De huisarts kijkt samen met jou naar wat er nodig is.
Jong Veens
Jong Veens is een onderdeel van Veens Welzijn. Bij Jong Veens draait alles om jongeren die willen meedoen in de samenleving. Sommige jongeren kunnen hierbij wat hulp gebruiken. De jongerenwerkers van Jong Veens bieden die hulp. Wil je meer weten over wat jongerenwerkers doen en hoe je met ze in contact kunt komen? Kijk dan op de website van Veens Welzijn(Verwijst naar een externe website).
Jeugdgezondheidszorg van de GGDrU
Als (jong)volwassene ben je nog steeds volop aan het ontwikkelen, zowel lichamelijk als sociaal. Er komen vaak grote veranderingen op je af, op het gebied van school, werk, wonen, gezondheid, geldzaken en zelfstandig zijn.
Op de website van JouwGGD(Verwijst naar een externe website) vind je veel informatie over je gezondheid. Ook kun je daar anoniem chatten over al je vragen(Verwijst naar een externe website). Heb je specifieke vragen over relaties, seksualiteit of anticonceptie, dan kun je terecht op de website van Sense(Verwijst naar een externe website).
Als je 18 jaar bent en de Nederlandse nationaliteit hebt, mag je stemmen. Er zijn verschillende verkiezingen:
- Gemeenteraadsverkiezing
- Tweede Kamerverkiezing
- Verkiezing voor de Provinciale Staten
- Verkiezing voor het Europees Parlement
- Waterschapsverkiezing
Door te stemmen heb je invloed op de keuzes en beslissingen in het land.
Voor elke verkiezing krijg je van de gemeente een stempas. Met deze stempas en je identiteitskaart, paspoort of rijbewijs kun je stemmen.
Kijk voor meer informatie over de verschillende verkiezingen op de website van de Kiesraad(Verwijst naar een externe website).
Veense Jongerenraad
In Veenendaal hebben we een Veense Jongerenraad. Deze jongerenraad bestaat uit een groep jongeren tussen de 13 en 25 jaar die zich inzet voor een beter Veenendaal. Zij geven gevraagd en ongevraagd advies aan het college van burgemeester en wethouders. Wil je meer weten over de Veense Jongerenraad? Kijk dan op hun website.