Veelgestelde vragen over de situatie in Rusland en Oekraïne

De oorlog in Oekraïne heeft een grote impact op veel mensen in Veenendaal. Wij krijgen veel vragen en reacties van inwoners en veel mensen bieden hun hulp aan. Helaas kunnen wij nog niet op alle vragen een antwoord geven. Als gemeente proberen we zoveel mogelijk vragen te beantwoorden en te verwijzen naar de juiste instanties. Op deze pagina vind je antwoorden op veelgestelde vragen over de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Veenendaal. We vullen de vragen en antwoorden steeds aan.

Staat het antwoord op je vraag er niet bij? Stuur dan een e-mail aan vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Wij proberen je vraag dan zo snel spoedig mogelijk te beantwoorden. Of kijk op de pagina veelgestelde vragen van de Veiligheidsregio Utrecht(Verwijst naar een externe website) of Vluchtelingenwerk Nederland(Verwijst naar een externe website).

Algemeen

In Veenendaal vangen we nu ongeveer 280 Oekraïense vluchtelingen op. Dit gebeurt op 9 gemeentelijke locaties, zoals het Huzarenpad, Kerkewijk (2x), Nieuweweg, Kaardenbol, Cavalerieweg, Spiesheem, Sterke Arm en Mozartdreef. Daarnaast bieden gastgezinnen ook opvang.

De gemeente heeft een gebouw gekocht aan het Achterstraatje en wil hier in 2025 nog eens 30 Oekraïners opvangen. Hiermee houden we ons aan de opvangtaak voor Oekraïense vluchtelingen.

Burgemeester Gert-Jan Kats en een speciaal team begeleiden de opvang, hulp en ondersteuning. Dit gebeurt met hulp van vrijwilligers, bedrijven en organisaties uit Veenendaal.

We vangen een gemengde groep Oekraïners op. Gezinnen, maar ook alleenstaande vrouwen en mannen.

Dat hangt ervan af wat er in het oorlogsgebied gebeurt. In Veenendaal kiezen we, als we vluchtelingen uit Oekraïne opvangen, voor een plek die niet helemaal permanent is. Op deze manier kunnen we zoveel mogelijk van vluchtelingen in een veilige en duurzame omgeving plaatsen, waar ze alles krijgen wat ze nodig hebben. Het verblijf is tijdelijk.

Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen tijdelijke bescherming krijgen in Nederland door de Richtlijn tijdelijke bescherming van de Europese Unie(Verwijst naar een externe website). Wie daaronder valt mag tot en met 4 maart 2025 in Nederland blijven.

Ja, de omwonenden van de opvanglocaties hebben een brief gehad.

Vrijwilligers en hulp

In Veenendaal hebben kerken en maatschappelijke organisaties de krachten gebundeld om vrijwillig bij te dragen aan de opvang en ondersteuning van vluchtelingen uit Oekraïne. Hiervoor hebben zij een platform opgericht: Veenendaal voor Oekraïne. Op de website van het platform Veenendaal voor Oekraïne(Verwijst naar een externe website) kunnen vrijwilligers en initiatiefnemers zich melden.

Gastgezinnen

Maak dan een afspraak om de vluchtelingen te registreren bij de gemeente en in te schrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Registratie is nodig om voorzieningen voor jou en de vluchtelingen te kunnen regelen. Dat kan gaan over bijvoorbeeld verzekeringen, medische voorzieningen, scholing, maar ook over andere voorzieningen. Vul hiervoor het registratieformulier in. Voor de inschrijving in het BRP wordt een ander moment afgesproken. 

Invullen registratieformulier (Verwijst naar een externe website)

Het opvangen van Oekraïners die onder de Richtlijn tijdelijke bescherming vallen heeft geen nadelige gevolgen voor toeslagen of belastingen van het gasthuishouden. Neem voor vragen contact op met de belastingdienst, uitkeringsinstantie of de gemeente.

Op internet vind je printbare 'praatplaten' met eenvoudige afbeeldingen met de betekenis in het Oekraïens, Engels of Nederlands. Kijk bijvoorbeeld op de website Touchtotell(Verwijst naar een externe website), Tobiidynavox(Verwijst naar een externe website) of in Google Drive(Verwijst naar een externe website). Handig voor als je Google Translate niet bij de hand hebt.

Gastgezinnen kunnen een verzoek hiervoor doen via vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl(Verwijst naar een e-mailadres)

Onderwijs en kinderopvang

Er zijn in Veenendaal geen aparte groepen in de kinderopvang voor kinderen die vanuit Oekraïne gevlucht zijn. Kinderen kunnen naar de reguliere kinderopvang, mits daar plek is. Aanmelding kan rechtstreeks bij de kinderopvang. Als het om een voorschoolse en vroegschoolse educatie (vve)-plek gaat, ondersteunt Veens-Welzijn hierbij. Het consultatiebureau geeft hiertoe een indicatie af. 

Kinderen die vanuit Oekraïne gevlucht zijn, moeten zo snel mogelijk en op een goede manier naar school kunnen. Kinderen vallen ook onder de leerplichtwet en in het belang van de kinderen is het goed dat ze naar school gaan. Hoe je jouw kind kunt aanmelden, lees je bij de volgende vraag over aanmelden.  

Het onderwijs aan kinderen vanaf de leeftijd van 5/6 jaar wordt zo veel mogelijk binnen de bestaande structuren van het nieuwkomersonderwijs georganiseerd, conform het advies van het ministerie. Het nieuwkomersonderwijs heeft veel expertise om een veilige omgeving te bieden, passend aanbod op te zetten en is gewend aan nieuwe leerlingen gedurende het schooljaar.  

In overleg met de schoolbesturen is ervoor gekozen om het onderwijs in Veenendaal voor de kinderen als volgt te organiseren:  

Basisonderwijs:  

  • Leeftijd 4 en 5 jarigen (groep 1 en 2): 
    Kinderen in deze leeftijd kunnen instromen in de basisschool naar keuze in Veenendaal. Veenendaal heeft een groot aanbod aan scholen. Een overzicht van de scholen kun je vinden op de pagina Basisscholen en middelbare scholen.  
  • Leeftijd 6 – 12 jaar (vanaf groep 3):  
    Voor deze kinderen is er een aparte school, De Pimpelmees. Hier worden de kinderen minimaal een jaar ondergedompeld in de Nederlandse taal. Daarnaast krijgen de kinderen de benodigde begeleiding.  

Voorgezet onderwijs:

  • Leeftijd 12 – 18 jaar: 
    Deze kinderen kunnen naar de zogenaamde Internationale Schakelklassen (ISK). Deze bevinden zich in Ede/Bennekom (onderdeel van Het Streek) en in Wageningen (onderdeel van Pantarijn). Je kunt je direct aanmelden bij een van de twee scholen via de website van die scholen.  

Kinderen die naar de basisscholen gaan, kunnen dat met ouders/verzorgers zelf regelen. Kinderen vanaf 12 jaar die naar een van de Internationale schakelklassen in Wageningen of Bennekom/Ede gaan, gaan met de fiets naar school. Hiermee bevorderen wij de zelfredzaamheid van deze kinderen en worden zij net als alle kinderen die naar deze scholen gaan behandeld. We hechten aan gelijke behandeling van alle kinderen. Als een fiets niet voor handen is, dan kan een kind eenmalig in aanmerking komen voor de aanschaf van een tweedehandsfiets. Oekraïners die verblijven bij een gastgezin kunnen hiervoor via het mailadres vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl(Verwijst naar een e-mailadres) een verzoek indienen. Vanuit een gemeentelijke locatie kan een verzoek worden gedaan bij de locatiecoördinator.

Daarnaast is de mogelijkheid om (op eigen kosten) gebruik te maken van het openbaar vervoer naar de Internationale schakelklassen in Wageningen of Bennekom/Ede. Voor meer informatie kijk op https://9292.nl(Verwijst naar een externe website) of op https://haltetaxi.rrreis.nl(Verwijst naar een externe website).  

Kan een kind niet fietsen vanwege een beperking? Neem dan contact op via het mailadres vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl(Verwijst naar een e-mailadres)

Nee, dat klopt niet. Voor de Basisregistratie Personen (BRP) geldt dat een ID-kaart ook voldoende is. De gang naar het consulaat moet alleen gemaakt worden wanneer de ouders of alleenstaande meerderjarigen of minderjarigen kinderen die niet in gezinsverband reizen geen Oekraïens paspoort of ID-kaart hebben. Wanneer de ouders wel een paspoort of ID-kaart hebben en hun kinderen niet, dan kunnen de gegevens van de kinderen op grond van een verklaring onder ede geregistreerd worden in de BRP.

Vanaf 2023 zijn twee taalgroepen gestart in samenwerking met NL training en het Taalhuis Veenendaal. Daarnaast blijft het mogelijk om via het Taalhuis deel te nemen aan het taalaanbod. Voor meer informatie over het aanbod kun je terecht op https://www.bibliotheekveenendaal.nl/leren/taalhuis.html (Verwijst naar een externe website)

Gezondheidszorg

Er zijn verschillende locaties in Veenendaal beschikbaar voor de opvang van vluchtelingen. Aan elke locatie wordt een huisarts gekoppeld. 

Vang je als gastgezin vluchtelingen op? Dan kun je contact opnemen met een huisarts en aangeven dat je belt voor de vluchteling.    

Is er sprake van een echte noodsituatie dan kun je 112 bellen.   

Noodzakelijke medische zorg aan Oekraïense vluchtelingen wordt vergoed.

Vluchtelingen uit Oekraïne met een Burgerservicenummer vallen vanaf 1 juli 2022 onder de Regeling Medische zorg Ontheemden (RMO). Zij hoeven geen premie of eigen risico te betalen. De zorgverlener vindt het burgerservicenummer (BSN-nummer) vanaf 1 augustus 2022 in de verzekeringsgegevens. Als een zorgverlener het BSN-nummer niet kan vinden in het declaratiesysteem, dan wordt de factuur naar het CAK gestuurd. In dat geval worden de kosten vergoed vanuit een subsidieregeling (Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden).

Het landelijk expertisecentrum Pharos(Verwijst naar een externe website) geeft informatie aan hulpverleners en vrijwilligers over hoe de zorg georganiseerd is en tips waar zij op moeten letten.

Oekraïne behoort tot de landen met de laagste vaccinatiegraad tegen infectieziekten van Europa. Polio, mazelen en rode hond kunnen voorkomen onder de Oekraïense bevolking. Het is goed om hier alert op te zijn als je betrokken bent bij de opvang van vluchtelingen. Voor deze infectieziekten geldt dat kinderen (zowel uit Nederland als Oekraïne) die niet gevaccineerd zijn, alsnog via het Rijksvaccinatieprogramma gevaccineerd kunnen worden. De Oekraïense kinderen onder de 18 jaar worden door Jeugdgezondheidszorg opgeroepen voor vaccinaties volgens het Rijksvaccinatie programma. Volwassenen die zich willen laten vaccineren, kunnen contact opnemen met GGD afdeling Infectieziekten, infectie@ggdru.nl(Verwijst naar een e-mailadres) of (030) 60 86 086. Algemene hygiënemaatregelen, met name het regelmatig handen wassen met water en zeep, zijn belangrijk in het voorkomen van infectieziekten.

Ja, als bekend is dat een jong kind in Veenendaal is komen wonen, volgt er een oproep voor het bezoeken van het consultatiebureau. De jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen volgen de groei en ontwikkeling van het kind. Tevens kun je terecht voor vragen en voeren zij het rijksvaccinatieprogramma uit.

Werk en inkomen

Heb je een opvangadres in de gemeente Veenendaal? En niet genoeg geld om van te leven? Dan helpen wij je met een geldbedrag. Dit bedrag noemen we leefgeld. Je krijgt dan een pinpas met een bedrag voor leefgeld. Dit is een prepaid pinpas. Met deze pas kun je bij elke betaalautomaat in Nederland betalen. En contant geld opnemen. Leefgeld is voor maaltijden, kleding en andere persoonlijke uitgaven.

Bedragen

Vanaf 1 oktober 2023 is het bedrag dat iemand krijgt afhankelijk van de grootte van het gezin. Hoe meer mensen in het gezin, hoe lager het bedrag per persoon

Scroll de tabel horizontaal om meer te zien
Leeftijd en grootte van het gezin Kleedgeld Eetgeld Extra bedrag
Alle leeftijden, zonder gezin € 62,66 € 242,48 € 80,91
18+, gezin van 2 personen € 62,66 € 242,48 € 80,91
18+, gezin van 3 personen € 62,66 € 193,98 € 80,91
18+, gezin van 4 personen of meer € 62,66 € 169,74 € 80,91
18-, gezin van 2 personen € 62,66 € 200,65 € 80,91
18-, gezin van 3 personen € 62,66 € 160,64 € 80,91
18-, gezin van 4 personen of meer € 62,66 € 140,34 € 80,91

Voor mensen die bij een gastgezin verblijven wordt de extra toelage op het leefgeld verlaagd. Vanaf 1 oktober 2023 is dit bedrag € 80,91 per maand voor zowel volwassenen, als minderjarigen.

Met het gastgezin maak je afspraken over hoeveel je betaalt voor kost en inwoning.

Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen leefgeld. Als een vluchteling in een opvanglocatie van de gemeente verblijft, krijgen zij € 60 leefgeld per persoon per week. Dit bedrag is voor zowel volwassenen als kinderen en jongeren. Voor het verblijf hoeft niets te worden betaald.

Voor de vluchtelingen bij een gastgezin geldt het volgende. Zij krijgen € 60 leefgeld per persoon per week en een extra toelage. De extra toelage is € 75 voor het eerste gezinslid, € 25 voor het tweede gezinslid en € 12,50 voor het derde en vierde gezinslid. Zo kunnen de vluchtelingen bijdragen in de kosten voor het levensonderhoud in het gastgezin.

Je kunt de vluchtelingen melden via het registratieformulier.

Invullen registratieformulier (Verwijst naar een externe website)

Zij worden dan uitgenodigd voor inschrijving in de BRP. Na inschrijving zorgt de gemeente Veenendaal er automatisch voor dat het leefgeld wordt betaald. We zijn nu nog druk bezig met de inrichting van het proces. We hopen dat dit proces 15 april klaar is. Dan maken we dat in ieder geval via de website van de gemeente Veenendaal bekend. Je kunt dan lezen wat er verder nog moet gebeuren om het geld te ontvangen. Er zal in ieder geval een betaalpas uitgereikt worden.

Wergevers

Er gelden op dit moment voor de werkgever een aantal voorwaarden:

  • Mensen mogen alleen in loondienst werken
  • De werknemer wordt uiterlijk twee werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden door de werkgever aangemeld bij UWV
  • De werkgever geeft informatie door, zoals werkuren en werkplek

Werknemers

Voor de werknemer gelden de volgende voorwaarden:

  • Mensen melden zich via het registratieformulier aan bij de gemeente Veenendaa
  • De gemeente Veenendaal maakt een afspraak voor inschrijving BRP
  • Mensen worden ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente in op aangifte van verblijf en adres bij de gemeente
  • Mensen worden automatisch ingeschreven in de Basis Voorziening Vreemdelingen (BVV) en krijgen een BSN

Elke donderdagochtend van 9:30 uur – 12:00 uur is er een inloopspreekuur in de hal van het gemeentehuis voor Oekraïners die graag aan het werk willen.

Nee. Oekraïense vluchtelingen hebben geen recht op een bijstandsuitkering of bijzondere bijstand als zij geen geldig verblijfsdocument hebben. 

Het leefgeld vervalt als Oekraïners besluiten terug te keren naar Oekraïne. Een kort verblijf valt daar niet onder. Je kunt Nederland maximaal 28 dagen aaneengesloten verlaten, bijvoorbeeld om spullen op te halen in Oekraïne of om op vakantie te gaan. Meer informatie hierover vind je op de de website www.refugeehelp.nl(Verwijst naar een externe website).

Let op: verblijf je in de gemeentelijke opvanglocaties? Dan gelden aanvullende regels. De gemeentelijke opvang is een noodopvang en er is nog altijd grote behoefte aan plekken vanuit verschillende groepen vluchtelingen. 

  • Meld je vertrek altijd bij één van de locatiemanagers. Als je het vertrek niet meldt, kan je de opvangplek kwijtraken en zal het leefgeld stoppen
  • Je plek in de opvang blijft dan bij afwezigheid maximaal 14 nachten voor je bewaard

  • Verblijf je op een opvanglocatie, dan kun je het OV niet meer gratis gebruiken. Het leefgeld is ook bedoeld voor het betalen van vervoer voor dagelijkse dingen zoals naar school of een winkel gaan. Voor het OV heb je een OV-chipkaart nodig. Die kost eenmalig € 8. Daarop zet je geld waarmee je betaalt als je het OV gebruikt. 

Lever deze pas dan in bij de gemeente. Stuur een mail naar vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl(Verwijst naar een e-mailadres) voor een afspraak of geef de pas af bij de receptie van de gemeente Veenendaal. 

Let op! Twee maanden nadat de pas niet meer nodig is of als de pas nooit is opgehaald, vervalt ook het leefgeld dat op de pas staat. Lever de pas dus op tijd in en maak het geld op dat op de pas staat.

Op het moment dat zij voor een werkgever gaan werken, dient deze werkgever de Oekraïner te verzekeren, net als normaal bij inhuur. De Oekraïner is dan meeverzekerd onder de Aansprakelijkheidsverzekering van Bedrijven (AVB) van die werkgever en eventueel een werknemersschadeverzekering of ongevallenverzekering.

Overige vragen

Er is een landelijk meldpunt die je kunt benaderen voor Oekraïense vluchtelingen die afwijkend (onbegrepen) gedrag vertonen. Denk bijvoorbeeld aan volwassenen die zich moeilijk kunnen aanpassen, psychische problemen hebben, die verslaafd zijn aan (hard)drugs en/of alcohol, zichzelf slecht verzorgen of die in contact gekomen zijn met politie en justitie.

Het meldpunt is elke werkdag bereikbaar tussen 9.00 uur en 12.00 uur:

Het meldpunt is het eerste contactpunt voordat een client kan worden doorverwezen naar een instantie. 

Je kunt terecht bij Vluchtelingenwerk Nederland voor juridische vragen over het verblijfsrecht in Nederland, sociale zekerheid en informatie en advies in algemene zin. Kijk op de website www.vluchtelingenwerk.nl(Verwijst naar een externe website) voor openingstijden en contactgegevens.

Dieren moeten worden gezien door een dierenarts in verband met het voorkomen van overbrengen van ziektes. Wij raden je aan om contact op te nemen met een dierenarts. 

Het Rode Kruis heeft een WhapsApp-hulplijn geopend voor mensen die vanuit Oekraïne naar Nederland gevlucht zijn. Via deze hulplijn kunnen mensen in het Oekraïens of Engels worden geholpen. Het nummer is 06 48 15 80 53(Verwijst naar een telefoonnummer).

Veel Oekraïners hebben het contact met hun dierbaren verloren als gevolg van het conflict in Oekraïne. Het Rode Kruis helpt met het zoeken naar vermiste familieleden en het herstellen van het contact. Je leest hierover mee op de website van het Rode Kruis(Verwijst naar een externe website).

Wat betreft de WA-verzekering geldt dat sommige auto’s uit Oekraïne alleen voor Oekraïne verzekerd zijn. Vluchtelingen die met een eigen auto naar Nederland zijn gekomen moeten soms een aanvullende verzekering afsluiten. Het is soms ook mogelijk om contact op te nemen met hun eigen (of een andere) verzekeraar uit Oekraïne. Het is nog onduidelijk of belasting voor de auto moet worden betaald in Nederland. Dat is afhankelijk van de vraag wat de Belastingdienst zal aanmerken als ‘woonland’ bij vluchtelingen uit Oekraïne. Wat betreft de rijbewijzen geldt dat mensen 185 dagen met een buitenlands rijbewijs mogen blijven rijden. Daarna is een Nederlands rijbewijs nodig.

Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland vind je antwoorden op veelgestelde vragen in verband met de situatie tussen Rusland en Oekraïne. 

https://www.rvo.nl/onderwerpen/internationaal-ondernemen/oekraine-en-rusland/vragen-en-antwoorden(Verwijst naar een externe website)

Vluchtelingen uit Oekraïne die willen terugkeren of verder reizen, kunnen daarbij hulp krijgen van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM)(Verwijst naar een externe website)of Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V). 

DT&V is bereikbaar via info@dtv.minvenj.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Zij brengen de vluchteling in contact met een regievoerder van de DT&V. De regievoerder neemt met hem of haar de mogelijkheden voor vertrek uit Nederland door, bijvoorbeeld wat betreft vliegtickets en reispapieren. De vreemdeling kiest zelf om wel of niet gebruik te maken van deze hulp. Als de hulp wordt aanvaard, helpt een regievoerder om het vertrek te regelen. 

Meer informatie op de website van de Rijksoverheid(Verwijst naar een externe website)

Stuur een e-mail aan vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Veelgestelde vragen nemen wij op in deze Q&A’s.

Het Rode Kruis heeft een Nederlandstalige informatielijn voor mensen die hulp vragen of willen aanbieden. Deze informatielijn is op werkdagen bereikbaar tussen 9.00 en 21.00 uur op nummer (070) 44 55 888(Verwijst naar een telefoonnummer).