Veel gestelde vragen over de situatie in Rusland en Oekraïne

De gemeente Veenendaal maakt vooralsnog 4 locaties geschikt voor opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dit zijn de locaties Huzarenpad 1, Kerkewijk 20, Nieuweweg 59 – 76 B en Kaardenbol 4. Op deze locaties kunnen we circa 100 vluchtelingen voor langere tijd huisvesten.

Onder leiding van burgemeester Gert-Jan Kats leidt een speciaal team de opvang en alle hulp en ondersteuning in goede banen. De gemeente wordt daarbij geholpen door tal van vrijwilligers, bedrijven en organisaties uit Veenendaal. Wij verwachten vanaf 24 maart de eerste vluchtelingen te kunnen huisvesten op de eerste locatie Huzarenpad 1.

Wij verwachten dat de groep vluchtelingen voornamelijk bestaat uit vrouwen en kinderen.

Dat hangt af van de ontwikkelingen in het oorlogsgebied. In Veenendaal kiezen we bij de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne voor semi-permanente opvang. Op deze manier kunnen wij zoveel mogelijk vluchtelingen onderbrengen op een veilige, duurzame plek, zodat ze voorzien worden van alles wat ze nodig hebben. Het verblijf is en blijft tijdelijk.

Oekraïners met een biometrisch paspoort kunnen vrij reizen naar Nederland en zonder verblijfsvergunning 180 dagen in Nederland blijven. Zij hoeven niet direct asiel aan te vragen en zich ook niet te melden bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Dit hoeft ook niet als het visum is verlopen. Meer informatie is te vinden op de website van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (NID).

De gemeente Veenendaal heeft de omwonenden van de 4 opvanglocaties Huzarenpad 1, Nieuweweg 59-76B, Kerkewijk 20 en Kaardenbol 4 door middel van een brief op de hoogte gebracht. 

In Veenendaal hebben kerken en maatschappelijke organisaties de krachten gebundeld om vrijwillig bij te dragen aan de opvang en ondersteuning van vluchtelingen uit Oekraïne. Hiervoor hebben zij een platform opgericht: Veenendaal voor Oekraïne. Op de website van het platform Veenendaal voor Oekraïne kunnen vrijwilligers en initiatiefnemers zich melden.

Meld uw initiatief aan via de website van het platform Veenendaal voor Oekraïne. 

Maakt u dan een afspraak om de vluchtelingen te registreren bij de gemeente en in te schrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Registratie is nodig om voorzieningen, die voor u en de vluchtelingen van belang zijn, te kunnen regelen. Dat kan gaan over bijvoorbeeld verzekeringen, medische voorzieningen, scholing, maar ook over andere voorzieningen. Op de website van de gemeente Veenendaal kunt u een registratieformulier vinden voor registratie. Voor de inschrijving in het BRP wordt een ander moment bepaald en gecommuniceerd. 

Voor de inschrijving moeten de identiteit en de nationaliteit van de vluchteling kunnen worden vastgesteld. Dit kan bijvoorbeeld met een Oekraïens paspoort of een Oekraïense nationale identiteitskaart. Ook zogenaamde derdelanders met een geldige verblijfsvergunning voor Oekraïne kunnen zich inschrijven. Het gaat dan om personen die: een andere nationaliteit bezitten dan de Oekraïense; hun identiteit en nationaliteit kunnen aantonen; kunnen aantonen dat zij op 23 februari 2022 in het bezit waren van een geldige (tijdelijke of permanente) Oekraïense verblijfsvergunning.

Kinderen die binnen gezinsverband meereizen, kunnen ook zonder documenten ingeschreven worden. Personen die niet beschikken over documenten om de identiteit en nationaliteit vast te stellen, kunnen op dit moment nog niet worden ingeschreven. Voor deze groepen personen volgt zo spoedig mogelijk meer informatie.

Oekraïners die visumvrij in Nederland verblijven, staat het vrij te logeren bij familie, kennissen of particulieren. Bij het opvangen van vluchtelingen komt veel kijken. Het is van belang dat u zich als gastgezin realiseert waar u aan begint. We weten bijvoorbeeld niet hoelang de oorlog gaat duren en hoelang mensen opvang nodig hebben. Daarom raden veel burgemeesters in Nederland de particuliere opvang van vluchtelingen af. De organisatie Takecarebnb heeft veel ervaring met het opvangen van vluchtelingen bij gastgezinnen en bemiddelt daarin. Op hun website staan tien tips voor gastgezinnen.
 

Omdat nog wordt besloten wat voor verblijfsstatus Oekraïense vluchtelingen in Nederland gaan krijgen, weten we nu nog niet precies hoe door de Nederlandse overheid zal worden omgegaan met particuliere opvang van Oekrainers. Op korte termijn hoeft u zich geen zorgen te maken. Langdurige opvang van Oekraïense vluchtelingen kan op termijn effect hebben op uw toeslagen, uitkering en gemeentelijke belastingen. We verwachten binnenkort meer duidelijkheid vanuit de overheid, houdt daarom deze website goed in de gaten. Neem voor vragen ook contact op met de belastingdienst, uitkeringsinstantie of de gemeente waar u woont.

Op internet vindt u diverse printbare 'praatplaten' met eenvoudige afbeeldingen met de betekenis in het Oekraïens, Engels of Nederlands. Kijk bijvoorbeeld op Touchtotell, Tobiidynavox of hier op Google Drive. Ook praktisch in de communicatie met volwassenen als u Google Translate niet bij de hand hebt.

Gastgezinnen kunnen een verzoek hiervoor doen via vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl. 

Er zijn in Veenendaal geen aparte groepen in de kinderopvang voor kinderen die vanuit Oekraïne gevlucht zijn. Kinderen kunnen naar de reguliere kinderopvang, mits daar plek is. Aanmelding kan rechtstreeks bij de kinderopvang. Als het om een voorschoolse en vroegschoolse educatie (vve)-plek gaat, ondersteunt Veens-Welzijn hierbij. Het consultatiebureau geeft hiertoe een indicatie af. 

Kinderen die vanuit Oekraïne gevlucht zijn, moeten zo snel mogelijk en op een goede manier naar school kunnen. Kinderen vallen ook onder de leerplichtwet en in het belang van de kinderen is het goed dat ze naar school gaan. Hoe u uw kind kunt aanmelden, lees u bij de vraag hieronder over het aanmelden.  

Het onderwijs aan kinderen vanaf de leeftijd van 5/6 jaar wordt zo veel mogelijk binnen de bestaande structuren van het nieuwkomersonderwijs georganiseerd, conform het advies van het ministerie. Het nieuwkomersonderwijs heeft veel expertise om een veilige omgeving te bieden, passend aanbod op te zetten en is gewend aan nieuwe leerlingen gedurende het schooljaar.  

In overleg met de schoolbesturen is ervoor gekozen om het onderwijs in Veenendaal voor de kinderen als volgt te organiseren:  

Basisonderwijs:  

• Leeftijd 4 en 5 jarigen (groep 1 en 2): 
  Kinderen in deze leeftijd kunnen instromen in de basisschool naar keuze in Veenendaal. Veenendaal heeft een groot aanbod aan scholen. Een overzicht van de scholen kunt u vinden op de website van de gemeente Veenendaal.  

• Leeftijd 6 – 12 jaar (vanaf groep 3):  
  Voor deze kinderen hebben we een aparte school gestart, De Pimpelmees, waar de kinderen minimaal een jaar worden ondergedompeld in de Nederlandse taal. Daarnaast krijgen de kinderen de benodigde begeleiding.  

Voorgezet onderwijs:

• Leeftijd 12 – 18 jaar: 
  Deze kinderen kunnen naar de zogenaamde Internationale Schakelklassen (ISK). Deze bevinden zich in Ede/Bennekom (onderdeel van Het Streek) en in Wageningen (onderdeel van Pantarijn). U kunt zich direct aanmelden bij een van de twee scholen via de site van de scholen.  

Kinderen die naar de basisscholen gaan, kunnen dat met ouders/verzorgers zelf regelen. Kinderen vanaf 12 jaar die naar een van de Internationale schakelklassen in Wageningen of Bennekom/Ede gaan, gaan met de fiets naar school. Hiermee bevorderen wij de zelfredzaamheid van deze kinderen en worden zij net als alle kinderen die naar deze scholen gaan behandeld. We hechten aan gelijke behandeling van alle kinderen. Als een fiets niet voor handen is, dan kan een kind eenmalig in aanmerking komen voor de aanschaf van een tweedehandsfiets. Oekraïners die verblijven bij een gastgezin kunnen hiervoor via het mailadres vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl een verzoek indienen. Vanuit een gemeentelijke locatie kan een verzoek worden gedaan bij Veens Welzijn.    

Daarnaast is de mogelijkheid om (op eigen kosten) gebruik te maken van het openbaar vervoer naar de Internationale schakelklassen in Wageningen of Bennekom/Ede. Voor meer informatie kijk op https://9292.nl of op https://haltetaxi.rrreis.nl.  

Kan een kind niet fietsen vanwege een beperking? Neem dan contact op via het mailadres vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl. 

Vanaf 2023 zijn twee taalgroepen gestart in samenwerking met NL training en het Taalhuis Veenendaal. Daarnaast blijft het mogelijk om via het Taalhuis deel te nemen aan het taalaanbod. Voor meer informatie over het aanbod kunt u terecht op https://www.bibliotheekveenendaal.nl/leren/taalhuis.html 

Er zijn verschillende locaties in Veenendaal beschikbaar voor de opvang van vluchtelingen. Aan elke locatie wordt een huisarts gekoppeld. 

Vangt u als gastgezin vluchtelingen op? Dan kunt u contact opnemen met een huisarts en aangeven dat u belt voor de vluchteling.    

Is er sprake van een echte noodsituatie dan kunt u het 112 nummer bellen.   

Noodzakelijke medische zorg aan Oekraïense vluchtelingen wordt vergoed.

Vluchtelingen uit Oekraïne met een Burgerservicenummer vallen vanaf 1 juli 2022 onder de Regeling Medische zorg Ontheemden (RMO). Zij hoeven geen premie of eigen risico te betalen. De zorgverlener vindt het burgerservicenummer (BSN-nummer) vanaf 1 augustus 2022 in de verzekeringsgegevens. Als een zorgverlener het BSN-nummer niet kan vinden in het declaratiesysteem, dan wordt de factuur naar het CAK gestuurd. In dat geval worden de kosten vergoed vanuit een subsidieregeling (Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden).

Het landelijk expertisecentrum Pharos geeft informatie aan hulpverleners en vrijwilligers over hoe de zorg georganiseerd is en tips waar zij op moeten letten.

Oekraïne behoort tot de landen met de laagste vaccinatiegraad tegen infectieziekten van Europa. Polio, mazelen en rode hond kunnen voorkomen onder de Oekraïense bevolking. Het is goed om hier alert op te zijn als u betrokken bent bij de opvang van vluchtelingen. Voor deze infectieziekten geldt dat kinderen (zowel uit Nederland als Oekraïne) die niet gevaccineerd zijn, alsnog via het Rijksvaccinatieprogramma gevaccineerd kunnen worden. De Oekraïense kinderen onder de 18 jaar worden door Jeugdgezondheidszorg opgeroepen voor vaccinaties volgens het Rijksvaccinatie programma. Volwassenen die zich willen laten vaccineren, kunnen contact opnemen met GGD afdeling Infectieziekten, infectie@ggdru.nl of (030) 60 86 086. Algemene hygiënemaatregelen, met name het regelmatig handen wassen met water en zeep, zijn belangrijk in het voorkomen van infectieziekten.

Ja als bekend is dat een jong kind in Veenendaal is komen wonen, volgt er een oproep voor het bezoeken van het consultatiebureau. De jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen volgen de groei en ontwikkeling van het kind. Tevens kunt u terecht voor vragen en voeren zij het rijksvaccinatieprogramma uit.

Hebt u een opvangadres in de gemeente Veenendaal? En niet genoeg geld om van te leven? Dan helpen wij u met een geldbedrag. Dit bedrag noemen we leefgeld. U krijgt dan een pinpas met een bedrag voor leefgeld. Dit is een prepaid pinpas. Met deze pas kunt u bij elke betaalautomaat in Nederland betalen. En contant geld opnemen. Leefgeld is voor maaltijden, kleding en andere persoonlijke uitgaven.

Bedragen

Vanaf 1 februari 2023 is het bedrag dat iemand krijgt afhankelijk van de grootte van het gezin. Hoe meer mensen in het gezin, hoe lager het bedrag per persoon.

• Bestaat uw gezin uit 1 of 2 personen, dan ontvangt u per volwassene €215,06 en per minderjarige €178,36 per maand.
• Bestaat uw gezin uit 3 personen, dan ontvangt u per volwassene €171,99 en per minderjarige €142,57 per maand.
• Bestaat uw gezin uit 4 personen of meer, dan ontvangt u per volwassene €150,45 en per minderjarige €124,97 per maand.

U krijgt geen geld voor eten op het moment dat u in een gemeentelijke opvang verblijft waar het eten voor u wordt verzorgd. Voor mensen die bij een gastgezin verblijven wordt de extra toelage op het leefgeld verlaagd. Vanaf 1 februari 2023 is dit bedrag €93 per maand voor zowel volwassenen, als minderjarigen.

Let op! We kunnen niet garanderen dat we op 1 februari al het juiste bedrag uitbetalen. Als u recht heeft op een hoger bedrag ontvangt u op een later tijdstip een nabetaling. U hoeft niets terug te betalen.

Met het gastgezin maakt u afspraken over hoeveel u betaalt voor kost en inwoning.

Wie kan leefgeld krijgen?

U kunt leefgeld krijgen als u gevlucht bent uit Oekraïne, een opvangadres in Veenendaal hebt en geen eigen inkomen hebt. Heeft u wel een eigen inkomen, bijvoorbeeld doordat u werkt, dan is de leefgeldregeling niet voor u bestemd. U moet hiervoor ingeschreven zijn in de Basisregistratie Personen (BRP).

Hoe krijgt u het leefgeld?

Als u recht hebt op leefgeld, krijgt u een persoonlijke pas van ons. Dit is een prepaid pinkaart waarop u iedere maand het leefgeld op ontvangt. U ontvangt van een mail zodra u de pas kunt afhalen. 

Krijgt u leefgeld en verandert er iets in uw situatie?

Oekraïners die al leefgeld ontvangen en waarbij iets wijzigt in de situatie, moeten een wijzigingsformulier invullen. Bijvoorbeeld wanneer: 

• U (of iemand uit uw gezin of groep) gaat naar een ander opvangadres binnen de gemeente.
• U (of iemand uit uw gezin of groep) gaat naar een ander opvangadres buiten de gemeente. 
• U (of iemand uit uw gezin of groep) verlaat de opvang. Bijvoorbeeld omdat u ergens anders woonruimte hebt gevonden. 
• U (of iemand uit uw gezin of groep) gaat betaald werk doen.
• U bent uw pas kwijt of uw pas is geblokkeerd.
• Of een verandering in uw gezinssamenstelling.

Oekraïeners die verhuizen of terugkeren naar Oekraïne moeten naast het Wijzigingsformulier ook het formulier Aangifte verhuizing (pdf, 37 KB) invullen en meesturen met het Wijzigingsformulier.

Wanneer stopt het leefgeld?

Het leefgeld wordt stopgezet als de Oekraïense gast de opvang definitief verlaat of 28 dagen niet in de opvang is verschenen zonder ons daarvan op de hoogte te stellen. 

Het leefgeld van het hele gezin wordt stopgezet als iemand van 18 jaar of ouder gaat werken. Dit gebeurt ook als iemand van 18 jaar of ouder een uitkering ontvangt van de Nederlandse overheid.

Heeft u een opvangadres in een andere gemeente?

Neem dan contact op met die gemeente.
 

WERKGEVERS
Er gelden er op dit moment voor de werkgever een aantal voorwaarden:

• Mensen mogen alleen in loondienst werken.
• De werknemer wordt uiterlijk twee werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden door de werkgever aangemeld bij UWV
• De werkgever geeft informatie door, zoals werkuren en werkplek.

WERKNEMERS
En voor de werknemer gelden de volgende voorwaarden:

• Mensen melden zich via het registratieformulier aan bij de gemeente Veenendaal
• De gemeente Veenendaal maakt een afspraak voor inschrijving BRP.
• Mensen worden ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente in op aangifte van verblijf en adres bij de gemeente.
• Mensen worden automatisch ingeschreven in de Basis Voorziening Vreemdelingen (BVV) en krijgen een BSN.

Vanaf 1 april is er elke donderdagochtend van 9:30 uur – 12:00 uur inloopspreekuur in de hal van het gemeentehuis voor Oekraïners die graag aan het werk willen.

Nee. Oekraïense vluchtelingen hebben geen recht op een bijstandsuitkering of bijzondere bijstand als zij geen geldig verblijfsdocument hebben. 

Het leefgeld vervalt als Oekrainers besluiten terug te keren naar Oekraine. Een kort verblijf op vakantie valt daar niet onder. Hier is nog geen termijn voor.

• Verblijft u op een opvanglocatie, dan kunt u het OV niet meer gratis gebruiken. Het leefgeld is ook bedoeld voor het betalen van vervoer voor dagelijkse dingen (o.a. om naar school of een winkel te gaan). Voor het OV heeft u een OV-chipkaart nodig. Die kost eenmalig € 8. Daarop zet u geld waarmee u betaalt als u het OV gebruikt. 

Lever deze pas dan in bij de gemeente. Stuur een mail naar vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl voor een afspraak of geef de pas af bij de receptie van de gemeente Veenendaal. 

Let op! Twee maanden nadat de pas niet meer nodig is of als de pas nooit is opgehaald, vervalt ook het leefgeld dat op de pas staat. Lever de pas dus op tijd in en maak het geld op dat op de pas staat.

Op het moment dat zij voor een werkgever gaan werken, dient deze werkgever de Oekraïner te verzekeren, net als normaal bij inhuur. De Oekraïner is dan meeverzekerd onder de Aansprakelijkheidsverzekering van Bedrijven (AVB) van die werkgever en eventueel een werknemersschadeverzekering of ongevallenverzekering.

Er is een landelijk meldpunt die u kunt benaderen voor Oekraïense vluchtelingen die afwijkend (onbegrepen) gedrag vertonen. Denk bijvoorbeeld aan volwassenen die zich moeilijk kunnen aanpassen, psychische problemen hebben, die verslaafd zijn aan (hard)drugs en/of alcohol, zichzelf slecht verzorgen of die in contact gekomen zijn met politie en justitie.

Het meldpunt is vanaf maandag 12 december elke werkdag bereikbaar tussen 9.00 uur en 12.00 uur:

• Telefoonnummer: 088-0653202.
• Mailadres: Landelijk.Meldpunt.Oekraine@legerdesheils.nl.

Het meldpunt is het eerste contactpunt voordat een client kan worden doorverwezen naar een instantie. 

Vluchtelingenwerk Nederland houdt iedere maandagmiddag van 13.00 tot 15.00 inloopspreekuur voor juridische vragen over het verblijfsrecht in Nederland, sociale zekerheid en informatie & advies in algemene zin. Naast het inloopspreekuur is Vluchtelingenwerk telefonisch bereikbaar op maandag t/m woensdag van 10.00 uur tot 12.30. 

Vluchtelingenwerk Nederland start op dinsdag van 9.30 uur tot 11.00 uur en van 11.00 uur tot 12.30 uur een groep spreekvaardigheid. 

Zandstraat 54
0318 – 523678
veenendaal@vluchtelingenwerk.nl

Dieren moeten worden gezien door een dierenarts in verband met het voorkomen van overbrengen van ziektes. Wij raden u aan om contact op te nemen met een dierenarts. 

Het Rode Kruis heeft een WhapsApp-hulplijn geopend voor mensen die vanuit Oekraïne naar Nederland gevlucht zijn. Via deze hulplijn kunnen mensen in het Oekraïens of Engels worden geholpen. Het nummer is 06 48 15 80 53.

Veel Oekraïners hebben het contact met hun dierbaren verloren als gevolg van het conflict in Oekraïne. Het Rode Kruis helpt met het zoeken naar vermiste familieleden en het herstellen van het contact. U leest hierover mee op de website van het Rode Kruis.

Wat betreft de WA-verzekering geldt dat sommige auto’s uit Oekraïne alleen voor Oekraïne verzekerd zijn. Vluchtelingen die met een eigen auto naar Nederland zijn gekomen moeten soms een aanvullende verzekering afsluiten. Het is soms ook mogelijk om contact op te nemen met hun eigen (of een andere) verzekeraar uit Oekraïne. Het is nog onduidelijk of belasting voor de auto moet worden betaald in Nederland. Dat is afhankelijk van de vraag wat de Belastingdienst zal aanmerken als ‘woonland’ bij vluchtelingen uit Oekraïne. Wat betreft de rijbewijzen geldt dat mensen 185 dagen met een buitenlands rijbewijs mogen blijven rijden. Daarna is een Nederlands rijbewijs nodig.

Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland vindt u antwoorden op veelgestelde vragen in verband met de situatie tussen Rusland en Oekraïne. 

https://www.rvo.nl/onderwerpen/internationaal-ondernemen/oekraine-en-rusland/vragen-en-antwoorden

Vluchtelingen uit Oekraïne die willen terugkeren of verder reizen, kunnen daarbij hulp krijgen van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM)of Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V). 

DT&V is bereikbaar via info@dtv.minvenj.nl. Zij brengen de vluchteling in contact met een regievoerder van de DT&V. De regievoerder neemt met hem of haar de mogelijkheden voor vertrek uit Nederland door, bijvoorbeeld wat betreft vliegtickets en reispapieren. De vreemdeling kiest zelf om wel of niet gebruik te maken van deze hulp. Als de hulp wordt aanvaard, helpt een regievoerder om het vertrek te regelen. 

Meer informatie op de website van de Rijksoverheid. 

Voor vragen kunt u een e-mail sturen aan vluchtelingen-oekraine@veenendaal.nl. Veelgestelde vragen nemen wij op in deze Q&A’s.

Het Rode Kruis heeft een Nederlandstalige informatielijn voor mensen die hulp vragen of willen aanbieden. Deze informatielijn is op werkdagen bereikbaar tussen 9.00 en 21.00 uur op nummer 070-4455888.